امروزه به دلیل استفاده تصاعدی از تجهیزات صنعتی مختلف، متخصصان این حیطه در صدد هستند تا نحوه عملکرد این تجهیزات را ساده تر نمایند. کار های بسیاری در این زمینه انجام شده است که یکی از آن ها انواع کلید الکترونیکی می باشد. به طور معمول هر گونه دستگاهی که با انرژی الکتریکی کار کند، دارای دست کم یک سوئیچ یا کلید بوده که به منظور خاموش و روشن نمودن آن ها مورد استفاده قرار می گیرد.
این کلید ها که جزو ادوات الکترونیکی تجهیزات مختلف به حساب می آیند، نه فقط در رابطه با دستگاه های مربوط به صنعت که برای موارد خانگی، تجاری و حتی کشاورزی نیز کاربرد دارند. در ادامه به توضیح کلی وظایف این کلید ها و سپس معرفی انواع کلید الکترونیکی پرداخته شده است. هرچند شهر پمپ در زمینه فروش خود تجهیزات فعالیت دارد، اما در صورت نیاز به این محصولات در کنار تجهیزات صنعتی خریداری شده از این مرکز، می تواند منبع خوبی برای خرید آن ها به شمار آید.
کلید الکترونیکی چیست
به صورت خلاصه انواع کلید الکترونیکی در واقع قسمتی از یک سیستم فرمان یا یک سیستم کنترل محسوب می شوند که وظیفه قطع کردن جریان، تغییر وضعیت یا تبدیل آن از یک رسانا به رسانای دیگر را بر عهده دارند. بنابراین توسط این کلید ها می توان به عملکرد کنترلی مطلوبی در دستگاه های برقی دست یافت.
نحوه عملکرد آن ها نیز منوط به وضعیت شان در دو حالت خاموش یا روشن می باشد. به این صورت که این کلید ها در حالت روشن مسیری بسته برای گذر جریان را از طریق بستن کنتاکت های خود ایجاد می کنند و در مقابل در حالت خاموش، کنتاکت ها در وضعیت باز بوده که توانی مصرف نکنند.
انواع کلید الکترونیکی
انواع کلید الکترونیکی به گونه ای طراحی و ساخته شده است که می توانند طیف وسیعی از کاربرد ها را پوشش دهند. به این خاطر که هر یک از مدل های آن ها دارای ساختمان منحصر به فرد و متنوعی می باشد. بدیهی است که برخی از انواع کلید الکترونیکی بر اساس کاربردی که دارند، رایج تر از انواع دیگر می باشند و از آنجاییکه تنوع آن ها بسیار بالاست، در ادامه به دو مدل از پر استفاده ترین این کلید ها پرداخته شده است. در مقالات بعدی به تشریح مدل های بیشتری از آن ها نیز خواهیم پرداخت.
-
کلید حفاظت موتوری
امروزه موتور های الکتریکی در تمامی سیستم های برقی موجود در هر صنعتی استفاده می شوند. از آنجاییکه این تجهیزات دارای قیمت های بالایی هستند، چگونگی استفاده از آن ها به منظور افزایش بهره وری و طول عمرشان بسیار حائز اهمیت می باشد. از جمله روش های افزایش کارایی آن ها و جلوگیری از خراب شدن زود هنگام شان، استفاده از دستگاه های محافظتی به منظور حفاظت صحیح از موتور ها می باشد که یکی از رایج ترین آن ها کلید حفاظتی موتوری یا mpcb نام دارد. انتخاب اندازه این کلید بر اساس دو عامل ولتاژ و جریان نامی روی پلاک موتور انجام می گیرد.
کاربرد های اصلی این دسته از انواع کلید الکترونیکی ، محفاظت در برابر اتصال کوتاه، خطا های الکتریکی و متعادل کردن فاز ها در صورت افزایش و کاهش ناگهانی ولتاژ می باشد. به این صورت که به محض به وجود آمدن عدم تعادل در فاز، بروز افت فاز و یا هنگام بیشتر شدن جریان مدار از جریان نامی، این کلید تفاوت میان هادی های فاز را اندازه گرفته و با مشاهده عدم تعادل، اقدام به روشن و خاموش کردن الکتروموتور های سه فاز یا دارای اضافه بار می کند. چراکه اضافه بار باعث تولید حرارت اضافه شده و کلید حفاظت موتوری با خاموش نگه داشتن موتور، نهایتا منجر به خنک شدن آن نیز می شود.
اجزای تشکیل دهنده کلید حفاظت موتوری
- درجه تنظیم جریان
- کلید قطع و وصل برای کنترل دستی
- کنتاکت های اصلی و کمکی تغییر وضعیت
- سوئیچ فنری
- محفظه ی جرقه زنی
- رله ی کمکی در صورت نیاز
-
کلید حفاظت از مدار الکتریکی (اتوماتیک)
از دیگر انواع کلید الکترونیکی ، کلید های مربوط به حفاظت از مدار های الکتریکی در برابر آسیب های ناشی از جریان بیش از حد می باشد. نحوه عملکرد این کلید ها هم بدین گونه است که در صورت بروز خطراتی همچون اضافه بار و اتصال کوتاه، اقدام به قطع و وصل نمودن خودکار ولتاژ و جریان برق در جهت افزایش ایمنی سیستم مورد نظر می نمایند.
با توجه به نوع مدار الکتریکی انواع مختلفی از کلید های حفاظت از آن ها با مشخصات و اندازه های متنوع وجود دارد. اما در همگی آن ها سه کنتاکت شامل کنتاکت اصلی، فرعی و کنتاکت های جرقه گیر وجود دارد. در ادامه برخی از مدل های پر مصرف تر انواع کلید الکترونیکی از این دست آورده شده است و لازم به ذکر است که انتخاب صحیح آن ها در میزان بهره برداری از تجهیزات الکترونیکی تاثیر به سزایی خواهد داشت.
انواع کلید حفاظت از مدار الکتریکی
- کلید اتوماتیک کامپکت
- کلید حرارتی
- کلید مینیاتوری
- کلید اتوماتیک هوایی