هر وسیله ی الکترونیکی دارای حداقل یک سوئیچ یا کلید است. که برای خاموش و روشن کردن دستگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد. به عبارتی برای قطع کردن جریان، تغییر وضعیت و تبدیل از یک رسانا به رسانای دیگر کاربرد دارد. در نتیجه می توان گفت انواع کلید الکترونیکی قسمتی از یک سیستم فرمان یا کنترل می باشند. که با کمک آن ها می توان به عملکرد کنترلی مطلوب دست یافت.
در ادامه با انواع کلید الکترونیکی آشنا می شویم. همچنین مشخصات کلید اتوماتیک و نیز کلید حفاظت موتوری نیز بیان می شود.
انواع کلید الکترونیکی
کلید ها می توانند دو عملکرد داشته باشند، به صورت خاموش و روشن. در حالت روشن یعنی کنتاکت های آن بسته است که باعث ایجاد مسیر بسته برای گذر جریان می شود. در حالت خاموش یا بسته نیز کنتاکت های سوئیچ باز است که توانی مصرف نمی شود.
کلید حفاظت موتوری
تجهیزات و موتور های الکتریکی اغلب قیمت بالایی دارند بنابراین مراقبت از آن ها حائز اهمیت است. به همین دلیل برای افزایش کارایی و جلوگیری از خرابی آن ها باید از دستگاه های محافظتی استفاده نمود. یکی از این تجهیزات حفاظت از موتور ها، کلید mpcb یا کلید حفاظتی موتوری است. از کلید mpcb برای حفاظت در برابر اتصال کوتاه، عدم تعادل فاز ها، روشن و خاموش کردن الکتروموتور های سه فاز و اضافه بار استفاده می شود.
- کلید mpcb در برابر تک فاز شدن، عدم تعادل فاز ها، کنترل فاز ها در برابر افزایش و کاهش ناگهانی ولتاژ و… کاربرد دارد.
- کلید حفاظت موتوری به محض عدم تعادل فاز یا افت فاز اقدام می کند. که معمولاً تفاوت میان هادی های فاز را اندازه گیری می کند. در این صورت اگر هر کدام از جریان های فاز افت کند یا بالا برود نشان دهنده ی عدم تعادل است.
- حفاظت در برابر خطا های الکتریکی، مثلا جریان زمانی که بالاتر از جریان نامی مدار باشد باید قطع شود. و از این رو می توان از کلید حفاظت موتوری استفاده نمود.
- بلافاصله هنگام تشکیل اضافه بار تاخیر حرارتی این دستگاه برای جلوگیری از روشن شدن موتور باعث خنک شدن آن می شود.
اجزا و مشخصات کلید حفاظت موتوری
- دارای درجه تنظیم جریان
- می توان رله ی کمکی به آن اضافه نمود
- برای کنترل دستی کلید قطع و وصل دارد
- دارای کنتاکت های اصلی و کمکی تغییر وضعیت
- سوئیچ فنری
- محفظه ی جرقه زنی
- انتخاب اندازه ی کلید بر اساس دو عامل ولتاژ و جریان نامی روی پلاک موتور است.
مشخصات کلید اتوماتیک
حفاظت از مدار الکتریکی از آسیب های حاصل از جریان بیش از حد از برقراری آن مهم تر است. به همین دلیل از انواع کلید اتوماتیک برای محاظت مدار های الکتریکی می توان استفاده کرد. کارکر آن به این صورت است که هنگام خطر به شکل ایمن و خودکار ولتاژ و جریان برق را قطع و وصل می کند. در برابر خطراتی مانند اضافه بار و اتصال کوتاه.
مشخصات کلید اتوماتیک شامل سه کنتاکت اصلی و فرعی و کنتاکت های جرقه گیر است. همچنین در اندازه های کوچک موجود می باشد. که انتخاب درست آن در بهره برداری از تجهیزات الکتریکی تاثیر بسزایی دارد.
انواع کلید اتوماتیک
به برخی از انواع کلید اتوماتیک در ادامه اشاره می شود:
- اتوماتیک کامپکت
- کلید حرارتی
- مینیاتوری
- اتوماتیک هوایی