انتخاب پمپ مناسب می تواند برای هر کس چالش برانگیز باشد؛ زیرا پمپ ها انواع بسیار زیادی دارند و ممکن است در هنگام انتخاب پمپ، دچار سردرگمی شوید. یکی از انواع پمپ ها که کاربرد های صنعتی مختلفی دارد، دوزینگ پمپ است. این نوع پمپ که نام دیگر آن پمپ تزریق مواد شیمیایی است، قطعات مختلفی مانند شیر ورودی و انژکتور دارد. هر کس که با تعمیر دوزینگ پمپ سر و کار دارد، باید قطعات آن را بشناسد. همچنین برای آگاهی از نحوه کار این نوع پمپ، باید با قطعات دوزینگ پمپ آشنا شوید. ما در این مقاله این قطعات را معرفی می کنیم و شما را با آن ها و نحوه کارشان آشنا می کنیم.
دوزینگ پمپ چیست؟
دوزینگ پمپ یک نوع پمپ جابجایی مثبت است که ماده شیمیایی را به جریان آب، گاز یا بخار تزریق می کند و به همین منظور طراحی شده است. این نوع پمپ در بسیاری از صنایع مانند مواد غذایی و تصفیه فاضلاب کاربرد دارد و در رساندن مواد شیمیایی در سیستم بسیار موثر است. نام دیگر این پمپ، پمپ تزریق مواد شیمیایی یا اندازه گیری شیمیایی است که در کشاورزی، کارخانه ها، آزمایشگاه های پزشکی و صنایع معدنی استفاده می شود. قطعات دوزینگ پمپ برای موقعیت های حساس و چالش برانگیز مانند بالا بودن دما و فشار محیط مناسب هستند.
آشنایی با اجزای اصلی دوزینگ پمپ
- ظرف یا مخزن شیمیایی: در این قسمت از قطعات دوزینگ پمپ، ماده شیمیایی نگهداری می شود.
- پمپ: پمپ اصلی در دوزینگ پمپ، اندازه و شکل های مختلفی دارد و برای ساخت آن از مواد متفاوتی استفاده می شود. شیر ورودی، انژکتور و لوله دوزینگ به پمپ متصل می شوند.
- انژکتور: انژکتور نوعی شیر یک طرفه است که ماده شیمیایی با آن تزریق می شود. انژکتور بر فشار موجود در لوله غلبه می کند و مواد شیمیایی را وارد ماده مورد نظر مانند مایع یا گاز می کند.
- شیر ورودی: این نوع شیر یک طرفه به انژکتور متصل است و پمپ را آماده نگه می دارد. هنگامی که سر دوزینگ پمپ با مواد شیمیایی پر می شود، مایع از دوزینگ پمپ خارج می شود و به هدر می رود. برای جلوگیری از این اتفاق باید از شیر ورودی استفاده شود تا میزان ماده شیمیایی واردشده به پمپ تنظیم شود. برای پر کردن دوزینگ پمپ روش های مختلفی داریم. برای مثال اگر پمپ در پایین مخزن مواد شیمیایی قرار گرفته باشد، باید از مکش غرقابی استفاده کرد. اگر مخزن پایین تر از پمپ باشد، دوزینگ پمپ نیاز دارد که مواد شیمیایی را با مکش به داخل خود بکشد. اگر دوزینگ پمپ شما شیر ورودی داشته باشد، هیچ ماده ای هدر نمی رود و شما با اطمینان از پمپ استفاده می کنید.
- لوله دوزینگ: این لوله از جنس PE، PVC و فولاد ضد زنگ است و در موقعیت هایی که فشار محیط بالاست، استفاده می شود.
- سیستم کنترل: کار این قطعه از قطعات دوزینگ پمپ، بالا نگه داشتن دقت کار است. سیستم کنترل در مواقعی سیستم را خاموش و روشن می کند. این نوع سیستم می تواند یک سوئیچ جریان ساده همراه با تایمر باشد یا یک سیستم اسکادا باشد که از سنسور های مختلفی برای کنترل استفاده می کند.
- صافی: این قطعه از ورود ذرات جلوگیری می کند و مانع انباشته شدن آن ها در منافذ می شود. حتی اگر ماده شیمیایی وارد شده به پمپ خالص باشد، آلودگی های سطحی و ذرات کوچک می توانند در عملکرد پمپ اختلال ایجاد کنند. به همین دلیل لازم است که از یک صافی در دوزینگ پمپ استفاده شود. در هنگام تعویض شلنگ ها، احتمال ورود آلودگی به سیستم بالا می رود. شما می توانید اندازه صافی را براساس نوع دوزینگ پمپ خود انتخاب کنید.
- ضربه گیر: در هنگام مکش ماده مورد نظر توسط پمپ، ضربه گیر انرژی ذخیره شده را تخلیه می کند. فشار هایی که در زمان مکش به پمپ وارد می شود، می تواند به قسمت داخلی پمپ آسیب های زیادی وارد کند. به همین دلیل لازم است که از ضربه گیر استفاده شود. ضربه گیر نوسانات فشار را کم می کند و پایداری سیستم را برقرار می کند.
- شیر اطمینان فشار یا PRV: بسیاری از دوزینگ های پمپ به گونه ای طراحی شده اند که فشار قطعات دوزینگ مانند لوله ها و شلنگ ها بیش ار حد مجاز بالا می رود و به همین دلیل لازم است که در این نوع پمپ، شیر اطمینان فشار استفاده شود.
- شیر تخلیه: شیر تخلیه باعث می شود که ماده شیمیایی یا هر ماده دیگری که در پمپ قرار دارد، از دوزینگ پمپ خارج شود و از این طریق به یک مخزن جمع آوری زباله مناسب انتقال داده شود. اگر این شیر در میان قطعات دوزینگ پمپ نباشد، بازدهی عملکرد پمپ کم می شود و شاید مایع نتواند در سیستم پمپ حرکت کند.
- شیر یک طرفه: این نوع شیر ها از برگشت هرگونه فشار یا مایعی به مخزن مواد شیمیایی جلوگیری می کنند.
- شیر هواگیری: شیر هواگیری پمپ را از بقیه قطعات پمپ جدا می کند تا سیستم به طور ایمن کار کند و ماده شیمیایی در زمانی که قطعات دوزینگ پمپ نیستند یا در حال تعمیر هستند، به پمپ بازنگردد و آن را از بین نبرد.
جمع بندی
دوزینگ پمپ یا پمپ تزریق مواد شیمیایی انواع مختلفی دارند و براساس فرایند و کاربرد خاص موردنظر ساخته شده اند. به همین دلیل عملکرد و طراحی هر کدام از انواع دوزینگ پمپ متفاوت است و قطعات هر کدام از این انواع متفاوت است. به هر حال هر کدام از این پمپ ها یک سری قطعات کلیدی و مهم دارند. ما در این مقاله سعی کردیم قطعات دوزینگ پمپ را معرفی کنیم تا شما بیشتر با این پمپ آشنا شوید. در هنگام انتخاب پمپ و قطعات آن، باید به سرعت جریان و ویسکوزیته مواد شیمیایی استفاده شده در پمپ دقت کنید. قطعات پمپ از مواد مختلفی ساخته شده اند و این مواد باید با مواد شیمیایی سازگاری داشته باشند؛ در غیر این صورت پمپ شما دچار آسیب خواهد شد.