انواع پمپ های رفت و برگشتی

به صورت کلی پمپ ها با توجه به ساختمان و نحوه عملکردی که دارند، به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. اصلی ترین آن ها شامل دو نوع سانتریفیوژ و جا به جایی مثبت می باشد. اما نکته مهم این است که هر یک از این دو دسته اصلی، خود دارای مدل های گوناگونی هستند. یکی از مهم ترین و گسترده ترین مدل های پمپ های جا به جایی مثبت، انواع پمپ های رفت و برگشتی نام دارد.

این پمپ ها با تنوعی که دارند، مناسب پمپاژ انواع سیالات مختلف بوده و به همین خاطر می توانند در مصارف صنعتی و خانگی مورد استفاده قرار گیرند. در این مقاله ابتدا به توضیح کامل پمپ رفت و برگشتی شامل تعریف و چگونگی عملکرد آن پرداخته شده، سپس به معرفی انواع و کاربرد هایی که دارند، می پردازیم. همچنین لازم به ذکر است که قیمت پمپ های رفت و برگشتی با توجه به مدل و متریال به کار رفته در آن ها متغیر می باشد. از این رو شما می توانید به منظور استعلام قیمت هر یک و نیز دریافت مشاوره های رایگان برای خرید آن ها با شهر پمپ تماس بگیرید.

عملکرد پمپ رفت و برگشتی

عملکرد این پمپ ها از طریق حرکت رفت و برگشتی قطعه ای است که داخل سیلندر قرار دارد. این قطعه بنابه نوع پمپ های رفت و برگشتی متفاوت می باشد و می تواند شامل پیستون، پلانجر یا دیافراگم شود. با حرکت این اجزا به عقب، خلائی ایجاد می گردد که منجر به مکش سیال به داخل پمپ می شود. سپس با حرکت آن به سمت جلو در سیلندر، دریچه ورودی بسته خواهد شد. از این رو سیال باید به سمت شیر خروجی حرکت کرده و از همین مسیر به صورت پر فشار به بیرون منتقل شود. این حرکت رفت و برگشتی به صورت پیوسته تکرار شده و نهایتا منجر به انتقال کامل سیال به نقطه مورد نظر می گردد. لازم به ذکر است که نحوه پمپاژ سیال در انواع پمپ های رفت و برگشتی ، به صورت دوره ای، اما متناوب می باشد. 

انواع پمپ های رفت و برگشتی

این پمپ ها همانطور که در قسمت های بالا نیز ذکر شد، خود دارای مدل های مختلفی می باشند. تقسیم بندی آن ها بر اساس نوع قطعه ای است که وظیفه انجام حرکت رفت و برگشتی جهت پمپاژ سیال را بر عهده دارند. با توجه به این موضوع این پمپ ها به سه دسته کلی شامل پمپ پیستونی رفت و برگشتی، پمپ پلانجری رفت و برگشتی و پمپ های دیافراگمی رفت و برگشتی تقسیم بندی می شوند. اما نحوه عملکرد همه آن ها یکسان و مطابق با توضیح بالا بوده و تنها در کاربرد هایی که دارند، متفاوت از هم هستند. در ادامه به تشریح هر کدام به صورت جداگانه پرداخته شده است.

• مدل پیستونی

قطعه مورد استفاده در این دسته، یک پیستون می باشد. از آنجاییکه محصولات پمپ پیستونی توانایی تامین فشار های بسیار بالا را دارند، معمولا از آن ها در مواردی که احتیاج به افزایش فشار باشد، نظیر کارواش ها و سیستم های شست و شوی صنعتی استفاده می شود.

• مدل پلانجری

این مدل در واقع زیر مجموعه ای از پمپ های پیستونی بوده، با این تفاوت که به جای پیستون دارای یک پلانجر می باشند. این تفاوت اجزا باعث شده است که پمپ های پلانجری، فشار بیشتری نسبت به انواع پیستونی داشته باشند. همچنین امکان تغییر میزان جریان نیز در مدل های پلانجری وجود دارد.

• مدل دیافراگمی

محصولات پمپ دیافراگمی، همانطور که از نام شان مشخص است، در ساختار خود دارای یک دیافراگم برای پمپاژ سیالات می باشند. این دسته از پمپ ها از نوع خود مکش و در صورت نیاز ضد انفجار بوده، همچنین در انواع مختلف بادی، دستی و برقی به منظور پوشش تمامی نیاز های بازار عرضه می شوند. 

اجزای پمپ رفت و برگشتی

به جز قطعه ای که حرکت رفت و برگشتی دارد، دیگر اجزای این پمپ ها یکسان می باشد. در ادامه پس از ذکر این قطعه متغیر، به دیگر اجزای پمپ رفت و برگشتی که در تمامی مدل ها یکسان بوده، پرداخته شده است.

• پیستون، پلانجر یا دیافراگم
• سیلندر
• شیر مکش
• شیر تخلیه
• لوله ی مکش و تخلیه
• شاتون
• میل لنگ
• مخرن هوا
• صافی

کاربرد های پمپ های رفت و برگشتی

با توجه به تنوع مدلی این محصولات و اینکه هر یک دارای ویژگی های منحصر به فرد خود می باشد، بدیهی است که می توان از آن ها در موارد گوناگونی استفاده نمود. در ادامه به برخی از مهم ترین کاربرد های این پمپ ها پرداخته شده است.

• پالایشگاه ها
• پمپاژ روغن
• دیگ های بخار کوچک با میعانات گازی
• صنایع پتروشیمی
• سیستم های شست و شو

مزایا و معایب پمپ رفت و برگشتی

این پمپ ها چون زیرمجموعه ای از پمپ های جابجایی مثبت محسوب می شوند، بدیهی است که ویژگی ها اعم از مزایا و معایب آن ها نیز همچون دسته مادرشان باشد. به این ترتیب از جمله مهم ترین مزایای این محصولات می توان به افزایش فشار و راندمان بالای آن ها برای حجم های کم اشاره کرد. اما در مقابل هزینه ی تعمیر و نگهداری این پمپ ها بالا بوده و همچنین سرعت جریان پایینی هم دارند.