به صورت کلی آشنایی با پمپ ها به دلیل تنوع بسیار بالایی که در مدل های خود دارند، امری پیچیده به نظر می آید. در حالیکه ساختار این تجهیزات به دو دسته کلی و ساده تقسیم بندی می شود. این دو دسته شامل انواع پمپ های جابجایی مثبت و انواع پمپ های دینامیکی یا سانتریفیوژ هستند. در این مقاله قصد داریم منحصرا به تعریف پمپ های جابجایی مثبت و معرفی مدل های مختلف آن بپردازیم. چراکه فروشگاه اینترنتی شهر پمپ، به عنوان عرضه کننده این پمپ ها، ارائه دهنده مشاوره های رایگان در این زمینه نیز به مشتریان محترم می باشد.
پمپ جابجایی مثبت چیست؟
این دسته از پمپ ها دارای عملکردی بسیار ساده شامل تکرار پی در پی یک سیکل کاری می شوند. حال این سیکل، می تواند حرکت رفت و برگشتی پیوسته یک پیستون یا چرخش مداوم چرخ دنده ها باشد. کارکرد آن ها نیز به این صورت است که توسط این حرکت پیوسته، سیال مکررا در محفظه داخلی پمپ پر خواهد شد. این محفظه محلی است که سیال در آن جا حبس شده و سپس با افزایش فشار از دهانه خروجی آن خارج خواهد شد. با وجود تفاوت در سیکل حرکتی انواع پمپ های جابجایی مثبت ، تمامی آن ها دارای ویژگی های مشترکی بوده که در ادامه به آن ها اشاره شده است.
- پمپاژ سیال به صورت کاملا یکنواخت و ثابت
- دارای خاصیت خودمکشی
- مناسب برای فشار و هد بالا یا ظرفیت های پایین
- امکان پمپاژ سیالاتی با ویسکوزیته و درصد چسبناکی بالا
انواع پمپ های جابجایی مثبت
همانطور که در قسمت های بالا اشاره شد، حرکت تناوبی پمپ های جابجایی مثبت به دو شکل امکان پذیر است. بر همین اساس و چگونگی عملکرد آن ها، این پمپ ها به دو دسته به شرح زیر تقسیم بندی می شوند. در ادامه علاوه بر تشریح این دو دسته، به ذکر پمپ های زیر مجموعه هر یک از آن ها نیز اشاره شده است. لازم به ذکر است که شما می توانید تمامی محصولات پمپ های جابجایی مثبت را به همراه برند ها و مشخصات هر مدل در این قسمت مشاهده نمایید.
-
پمپ های رفت و برگشتی
به صورت کلی پمپ های رفت و برگشتی، عملکردی مشابه با اسم خود دارند. در واقع در این پمپ ها قطعه ای خاص که می تواند پیستون، پلانجر یا دیافراگم باشد، یک حرکت رفت و برگشتی مداوم را در سیلندر خود طی می کند. با این حرکت به صورت پیوسته سیال پر و خالی شده که نتیجه ی آن، پمپاژ سیال با سرعتی مشخص می باشد. این دسته، بر اساس قطعه ای که در ساختمان پمپ وجود دارد، متشکل از سه پمپ پیستونی ، پلانجری و دیافراگمی می گردند.
-
پمپ پیستونی
در ساختمان این پمپ ها، یک پیستون وجود داشته که متصل به یک میله می باشد. با حرکت میله، این پیستون شروع به حرکت به بالا و پایین، مطابق تصویر زیر، می کند. همین امر در طولانی مدت منجر به پمپاژ سیال می شود.
-
پمپ پلانجری
پمپ های پلانجری عملکردی بسیار شبیه به پمپ های پیستونی دارند. به همین خاطر نیز به نوعی، زیر مجموعه این پمپ ها محسوب می شوند. تنها تفاوت آن ها در نوع میله متصل به قطعه پلانجر می باشد.
-
پمپ دیافراگمی
این پمپ ها نیز کارکرد کلی همچون مدل های بالا دارند. با این تفاوت که به جای میله، دارای غشایی پلاستیکی در ساختمان خود می باشند. با حرکت رو به جلو و سپس رو به عقب این غشا که اصطلاحا دیافراگم نامیده می شود، سیال پمپاژ می شود.
-
پمپ های چرخشی (دورانی)
در این دسته، قطعه ای که یک حرکت را به صورت مداوم تکرار می کند، چرخ دنده های موجود در ساختمان پمپ هاست. با چرخش این چرخدنده ها، خلائی ایجاد می شود که منجر به مکش سیال و نهایتا هدایت آن به سمت خروجی پمپ می گردد. اما نکته قابل توجه در این مدل از انواع پمپ های جابجایی مثبت ، افزایش سرعت چرخش چرخدنده ها با افزایش ویسکوزیته سیال می باشد. در ادامه به مدل های مختلف این دسته پرداخته شده است.
-
پمپ دنده ای
این پمپ ها خود شامل دو گروه پمپ دنده ای داخلی و پمپ دنده ای خارجی می شوند. تفاوت این دو گروه در اندازه و نحوه قرارگیری دو دنده داخل پمپ نسبت به هم است. با چرخش مداوم چرخ دنده های داخل این پمپ ها، سیال، شروع به حرکت کرده و نهایتا عملیات پمپاژ صورت می گیرد.
-
لوب پمپ (پمپ گوشواره ای)
پمپ های گوشواره ای نیز دارای چرخ دنده هایی در ساختمان خود می باشند. بنابراین عملکرد کلی آن ها همچون پمپ های دنده ای است. تنها تفاوت آن ها در تعداد پره ها و شکل ظاهری این دنده هاست.
-
پمپ پره ای (پمپ تیغه ای)
تفاوت این مدل پمپ ها با پمپ های چرخشی فوق الذکر، در نوع پره هایی است که منجر به جاری شدن سیال می گردد. این نوع از پره ها معمولا جهت پمپاژ مایعاتی با ویسکوزیته های پایین و فشار بالا مانند الکل و بنزین مناسب هستند.
-
مونو پمپ (پمپ اسکرو)
در داخل محفظه مونو پمپ ها که نظیر یک لوله است، پیچی قرار دارد. این پیچ با روشن شدن پمپ، تغییر زاویه ای می دهد که عامل پمپاژ سیالات مختلف از داخل آن می باشد.
-
پمپ پریستالتیک و دوزینگ پمپ
این دو مدل پمپ، ساختاری بسیار مشابه هم داشته و هر دو برای موارد آزمایشگاهی به منظور تزریق سیال با دقت بالا مورد استفاده قرار می گیرند. با این تفاوت که پمپ پریستالتیک دارای یک شیلنگ برای انتقال سیال بوده، درحالیکه پمپ تزریق (دوزینگ پمپ) یک محفظه ی ایجاد خلا جهت انتقال سیال دارد.
