می دانیم که تجهیزات صنعتی، ساختار پیچیده ای دارند. به این معنی که متشکل از قطعات گوناگونی هستند. یکی از مهم ترین این قطعات، انواع یاتاقان های صنعتی نام دارد که به فراخور وظیفه ای که دارند، در طیف گسترده ای از محصولات صنعتی و تولیدات مدرن مورد استفاده قرار می گیرند. یاتاقان صنعتی در واقع یک قطعه صنعتی بوده که منجر به صحیح حرکت کردن دو یا چند قطعه دیگر، آن هم به صورت همزمان می شود. لازم به ذکر است که این حرکت ها می توانند به صورت خطی و یا چرخشی باشند. شهر پمپ در این مقاله سعی کرده است که علاوه بر ذکر کاربرد های انواع یاتاقان ، به معرفی مدل های مختلف آن نیز بپردازد.
کاربرد های انواع یاتاقان صنعتی
انواع یاتاقان ها با توجه به محلی که قرار می گیرند، وظایف مختلفی را بر عهده گرفته و به این صورت کاربرد هایشان با هم متفاوت می گردد. بر اساس همین کاربرد های گوناگون، قیمت یاتاقان های مختلف نیز متغیر می باشد. در ادامه به تشریح دو مورد از رایج ترین کاربرد های انواع یاتاقان های صنعتی پرداخته شده است.
اولین کاربرد یاتاقان صنعتی در هر نوع پروژه صنعتی و ماشین آلات مکانیکی مربوط به این پروژه ها خلاصه می شود. از آنجاییکه این موارد معمولا با حرکت چرخشی بین قطعات داخلی تجهیزات همراه هستند، از این طریق مقدار زیادی اصطکاک تولید می کنند. یاتاقان ها وظیفه کاهش اصطکاک ناشی از تماس دو سطح فلزی با هم را بر عهده دارند و نقش خود را با قرار گرفتن بین این دو سطح، ایفا می کنند. با توجه به این توضیحات، یاتاقان صنعتی به عنوان تکیه گاهی برای حرکت چرخ دنده های پمپ مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربرد دیگر انواع یاتاقان ، نگه داری شافت در بهترین راستای صحیح خود در مقابل فشار های حاصل از بار های محوری و شعاعی وارد شده بر آن می باشد. در صورت استفاده نکردن از یاتاقان ها یا استفاده نادرست از آن ها برای این منظور، ماشین آلات و سیستم های مورد نظر ما نمی توانند به درستی کار کنند و نهایتا از کار می افتند. چراکه با عدم کارکرد صحیح این قطعه، عملکرد سایر قطعات متحرک و ثابت موجود در آن ها هم دچار مشکل شده و به یکدیگر برخورد می نمایند. این نوع برخورد ها باعث شکسته شدن محور پمپ و یا خمیده شدن آن ها می شود.
انواع یاتاقان های صنعتی
پارامتر های گوناگونی در تقسیم بندی انواع یاتاقان های صنعتی اثرگذار هستند. از جمله آن ها می توان به اصول کاری و حرکت کلی آن ها (شامل چرخش های محوری، خطی و کروی)، نیروی وارده (شامل نیرو های محوری و شعاعی)، شکل و کاربرد هر یک در مدار اشاره کرد. در ادامه به دسته های کلی انواع یاتاقان ها اشاره شده و توضیح کوتاهی از هر یک نیز مطرح گردیده است.
-
یاتاقان غلتشی
این مدل از یاتاقان ها متشکل از ساچمه و غلطک هایی به منظور کاهش اصطکاک تجهیزات می باشند. با توجه به این کاربرد، معمولا از آن ها جهت کنترل بار وارده به سیلندر ها بهره گرفته می شود.
-
یاتاقان لغزشی
وظیفه اصلی یاتاقان های از نوع لغزشی، حفظ موقعیت اجزای متحرک داخل تجهیزات در برابر هر دو نوع بار شعاعی و چرخشی می باشد. البته می توان از آن ها به عنوان تکیه گاه اجزاء به یکدیگر هم استفاده نمود. لازم به ذکر است که تحمل این نیرو های وارده، توسط یک سیال یا گاز موجود در سیستم انجام میشود. از مزایای این مدل می توان به عمر طولانی آن ها اشاره کرد.
-
یاتاقان مرصع
نیرو های وارد شده به یاتاقان ها در این نوع از محصولات، از طریق پیچیدن قطعه ای خارج از مرکز محور دستگاه، تحمل می شود.
-
یاتاقان مغناطیسی
همانطور که از نام این مدل هم می توان حدس زد، تحمل نیرو های وارده در نوع مغناطیسی توسط یک میدان مغناطیسی صورت می پذیرد.
-
یاتاقان خمشی
در این مدل، نحوه حرکت چرخ دنده ها، به کمک المانی که توانایی خم شدن دارد، تأمین می گردد.