انواع الکتروموتور
هواگیری پمپ آب؛ علائم، دلایل و روش‌های رفع مشکل
مقدمه
هوا گرفتن پمپ آب یکی از رایج‌ترین دلایل کاهش بازدهی، لرزش، صداهای غیرعادی و حتی سوختن پمپ است. اگر پمپ نتواند آب را درست مکش کند، عملکرد کل سیستم با مشکل روبه‌رو می‌شود. ویدیویی که دیدید سه علامت مهم هوا گرفتن پمپ را نشان می‌دهد؛ مواردی که اگر به‌موقع رفع نشوند، ممکن است هزینه‌های سنگینی ایجاد کنند. در این مقاله راهنمای کامل تشخیص و رفع هواگرفتگی پمپ آب را مرور می‌کنیم.
هواگیری پمپ آب چیست؟
هواگیری پمپ به فرآیندی گفته می‌شود که طی آن هوای موجود در لوله، مکش یا داخل محفظه پمپ خارج شود تا پمپ بتواند آب را بدون وقفه جابه‌جا کند. وجود هوا باعث می‌شود پروانه نتواند فشار لازم را ایجاد کند و پمپ اصطلاحاً دورِ خالی بزند.
پمپ‌ها برای عملکرد صحیح باید کاملاً با آب پر شده باشند و هر مقدار هوا می‌تواند فشار را مختل کند.
علائم هوا گرفتن پمپ آب
سه علامت مهم وجود دارد که نشان می‌دهد زمان هواگیری پمپ رسیده است:
۱. پمپ صداهای غیرعادی یا سوت‌مانند دارد
وقتی هوا وارد پمپ می‌شود، پروانه در برابر سیال یکنواخت قرار نمی‌گیرد و صدای «سوت»، «هیس» یا «خشک‌کار کردن» ایجاد می‌شود.
۲. پمپ روشن می‌شود ولی فشار آب خیلی کم است
پمپ ظاهراً کار می‌کند اما آب خروجی، کم‌فشار یا ناپایدار است. این علامت معمولاً به دلیل وجود حباب‌های هوا در مسیر مکش دیده می‌شود.
۳. پمپ به‌صورت مکرر خاموش و روشن می‌شود
این رفتار نوسانی نشانه‌ای از عدم پر شدن محفظه پمپ با آب است. وجود هوا باعث می‌شود پمپ نتواند فشار ثابت ایجاد کند.
دلایل هوا گرفتن پمپ آب
علت‌های رایج عبارت‌اند از:
- نشتی کوچک در مسیر مکش
- پایین بودن سطح آب چاه یا منبع
- اتصال اشتباه لوله مکش
- استفاده از شیر یک‌طرفه معیوب
- ورود هوا در زمان تعویض فیلتر یا تعمیرات
- پر نشدن اولیه پمپ هنگام راه‌اندازی
روش‌های هواگیری پمپ آب
در ادامه گام به گام، هواگیری پمپ آب خانگی به صورت خلاصه توضیح داده شده است.
۱. هواگیری دستی از پیچ مخصوص
بیشتر پمپ‌ها یک پیچ تعبیه‌شده دارند که با باز کردن آن، هوای داخل پمپ، خارج و محفظه با آب پر می‌شود.
۲. هواگیری از اتصالات و لوله مکش
اگر نشتی وجود داشته باشد، باید ابتدا نشتی رفع و سپس سیستم، دوباره هواگیری شود.
۳. هواگیری اتوماتیک با مخزن دیافراگمی سالم
در سیستم‌های تحت فشار، خرابی مخزن، سبب ورود هوا به سیستم می‌شود. با تعمیر یا تعویض آن، نوسان فشار رفع می‌شود.
روش نصب اصولی برای جلوگیری از هوا گرفتن
- لوله مکش باید کاملاً آب‌بند و بدون ترک باشد.
- مسیر مکش نباید شیب رو به بالا داشته باشد.
- شیر یک‌طرفه باید درست و نزدیک به پمپ نصب شود.
- لوله مکش را تا حد ممکن کوتاه انتخاب کنید.
- قبل از روشن کردن پمپ، آن را به‌صورت کامل پر از آب کنید.
آیا هوا گرفتن پمپ خطرناک است؟
بله. ادامه‌دار شدن این وضعیت می‌تواند به:
- سوختن پروانه
- آسیب به سیل مکانیکی
- کاهش عمر موتور
- افزایش مصرف برق
منجر شود.
چگونه از هوا گرفتن پمپ جلوگیری کنیم؟
- نگهداری دوره‌ای و بررسی نشتی‌ها
- کنترل فشار و سلامت مخزن
- سرویس سالانه پمپ
- استفاده از قطعات باکیفیت در مسیر مکش
- نصب اصولی توسط تکنسین معتبر
خرید پمپ آب؛ چه نوع پمپی کمتر هوا می‌گیرد؟
پمپ‌های با کیفیت و برند معتبر معمولاً طراحی بهتری برای جلوگیری از ورود هوا دارند. مدل‌های بشقابی و جتی هر کدام مزایا و نقاط ضعف خود را دارند، اما کیفیت ساخت، نقش اصلی را در جلوگیری از هواگرفتگی ایفا می‌کند.
برای انتخاب دقیق، می‌توان از کارشناسان شهرپمپ نیز کمک گرفت.
قیمت پمپ آب و تأثیر هواگیری بر آن
هزینه تعمیر پمپ در اثر هواگرفتگی گاهی به اندازه یک‌سوم قیمت پمپ آب است. به همین دلیل خریداران باید به جای تعمیرهای مکرر، از ابتدا پمپی انتخاب کنند که کیفیت مناسب داشته باشد و کمتر دچار هوا شدگی شود.
در شهرپمپ قیمت‌ها به‌روزرسانی شده و امکان مقایسه برندها برای خرید انواع پمپ وجود دارد.
نکات انتخاب پمپ مناسب برای جلوگیری از هواگیری
| ویژگی | توضیحات |
|---|---|
| قدرت مکش | هرچه مکش قوی‌تر باشد، احتمال هواگیری کمتر می‌شود. |
| نوع پروانه | پروانه استیل و برنجی عملکرد بهتری در برابر هوا دارند. |
| کیفیت شیر یک‌طرفه | مهم‌ترین بخش برای جلوگیری از برگشت هوا به مسیر مکش. |
| سلامت مخزن دیافراگمی | خرابی مخزن باعث ورود هوا و نوسان فشار می‌شود. |
| نصب استاندارد | نصب غلط، مهم‌ترین علت هواگیری حتی در بهترین پمپ‌ها است. |
جمع‌بندی
هوا گرفتن پمپ آب مشکلی جدی است که علائم مشخصی مانند کاهش فشار، سر و صدای غیرطبیعی و روشن و خاموش شدن مکرر دارد. با هواگیری صحیح، استفاده از لوازم مناسب و انتخاب درست پمپ می‌توان تا حد زیادی این مشکل را برطرف کرد. برای بررسی مدل‌های مختلف، اطلاع از قیمت پمپ آب و خرید مطمئن، شهرپمپ یک مرجع کامل و تخصصی است.