از جمله تجهیزات مورد استفاده در انتقال دوز مشخصی از سیالات شیمیایی در صنایع مختلف، دوزینگ پمپ ها می باشند. این پمپ ها که با نام های مترینگ پمپ، پمپ اندازه گیری و پمپ تزریق هم شناخته می شوند، در واقع نوعی از پمپ های جا به جایی مثبت محسوب می شوند. در ادامه ابتدا به تعریف انواع دوزینگ پمپ به صورت عمومی پرداخته خواهد شد. سپس به معرفی انواع پمپ های تزریق ، ساختار، نحوه عملکرد و کاربرد های هر یک به صورت مجزا می پردازیم.
تعریف دوزینگ پمپ
همانطور که در بالا نیز گفته شد، محصولات پمپ دوزینگ با قادر بودن به پمپاژ مقدار دقیقی از یک ماده، معمولا به منظور پمپاژ انواع سیالات در موارد آزمایشگاهی و حساس مورد استفاده قرار می گیرند. چگونگی کارکرد آن ها نیز به این صورت است که در بازه های زمانی مشخص، باید حجم معینی از یک سیال را به ماده ی دیگری تزریق نمایند. مقدار این حجم معین که اصطلاحا دبی نام گذاری می شود را می توان به دو صورت دستی یا اتوماتیک متناسب با نوع پمپ، به میزان دلخواه و مورد نظر خود تنظیم نمود.
انواع پمپ های تزریق
انواع پمپ های تزریق قابلیت پوشش گستره ی وسیعی از مواد شیمیایی شامل سیالات ویسکوز، خورنده و اسید ها را دارند. با توجه به نوع سیال و اندازه کورس رفت و برگشتی مورد نظر باید نوع مناسب پمپ را متناسب با نیاز خود انتخاب نمود. چراکه این پمپ ها توانایی کار در صنایع مختلفی همچون کارخانه های تولیدی، فرآوری مواد غذایی، صنایع کشاورزی و پزشکی را دارند. بر این اساس انواع دوزینگ پمپ ها به لحاظ کارکرد و مکانیزمی که دارند، شامل دوزینگ پمپ سلونوئیدی، پیستونی، دیافراگمی و هیدرولیکی می شوند. با شهر پمپ همراه باشید تا با هر یک از انواع پمپ های تزریق ذکر شده در بالا آشنا شوید.
-
دوزینگ پمپ سلونوئیدی
این نوع دوزینگ پمپ، توانایی تزریق محدوده ی وسیعی از سیالات شیمیایی همچون اسید ها را داشته و معمولا به عنوان ضد عفونی کننده استفاده می شود. در واقع عمده استفاده از این پمپ ها تحت عنوان دوزینگ پمپ کلر در ضد عفونی کردن آب آشامیدنی و استخر های شنا خلاصه می شود. نکته قابل توجه در رابطه با مدل سلونوئیدی این است که چون محرک آن ها نیروی الکترومغناطیسی است، برای مواد شیمیایی با ویسکوزیته، دبی و فشار های پایین کاربرد بیشتری دارند. همچنین قیمت این محصولات نسبت به کاربرد آن ها بسیار مقرون به صرفه محسوب می شود.
-
دوزینگ پمپ پیستونی
عملکرد این مدل به این صورت است که با داشتن قطعه ای به نام پیستون و حرکت رفت و برگشتی آن داخل سیلندر اقدام به تزریق سیال می نماید. این نوع دوزینگ پمپ ها از نوع موتور دار بوده و به همین علت، در مواردی که نیاز به فشار خروجی بالایی می باشد، مورد استفاده قرار می گیرند. بر این اساس کاربرد های آن ها معمولا در مصارف صنعتی نظیر صنایع پتروشیمی، فولاد، خودرو سازی و … می باشد.
-
دوزینگ پمپ دیافراگمی
این مدل از انواع پمپ های تزریق دارای مکانیزمی مشابه نوع پیستونی هستند. با این تفاوت که در نوع دیافراگمی، عملکرد پمپ، مبتنی بر حرکت رفت و برگشتی قطعه ای به نام دیافراگم می باشد. به این گونه که با حرکت دیافراگم به سمت عقب، مکشی به وجود می آید که باعث ورود مواد به فضای خالی داخل پمپ می شود. این مکش علاوه بر باز کردن شیر ورودی، شیر خروجی آن را هم می بندد. در مرحله بعد، دیافراگم به سمت جلو حرکت نموده و شیر های ورودی و خروجی معکوس عمل می کنند. این عملیات نهایتا منجر به خروج سیال از پمپ می گردد. دوزینگ پمپ های دیافراگمی در سیستم های کنترل حجم، برای تزریق مواد شیمیایی رقیق بیشترین استفاده را دارند.
-
دوزینگ پمپ هیدرولیکی
این مدل از انواع دوزینگ پمپ ها، به پمپ تزریق خودمکش هم معروف هستند و به طور مستقیم در خطوط آب رسانی نصب می گردند. تنها منابع انرژی این مدل از پمپ های دوزینگ، جریان آب و فشار هستند. عملکرد آن ها نیز از این طریق است که پمپ ابتدا دوز مورد نیاز ماده شیمیایی را مکش کرده، سپس آن را با آب موجود در محفظه خود ترکیب می نماید. در نتیجه ی آن، محلول حاصله با فشار آب مخلوط و مورد استفاده قرار می گیرد.
غالب استفاده از دوزینگ پمپ های هیدرولیکی در صنایع فلز سازی، کشاورزی و دامپروری، تصفیه آب و فاضلاب و کارواش ها می باشد. از جمله مزایای این نوع خاص از پمپ های تزریق نیز می توان به نصب و نگه داری ساده آن ها، دارا بودن سیستمی پیش تزریق برای انجام بهترین اختلاط، داشتن حداقل تعداد اجزای داخلی جهت جلوگیری از ایجاد رسوب در سیال و خود پمپ اشاره کرد.